މުޤައްދިމާ

ބަޔޯޓެކްނޮލޮޖީއާއި ސިއްހީ ޓެކްނޮލޮޖީ އަކީ ދުނިޔޭގެ ސިއްހަތާއި ދުޅަހެޔޮކަން ކުރިއެރުވުމަށް ބޮޑު ބަދަލުތަކެއް ގެނެސްދީފައިވާ ދެ ދާއިރާއެވެ. ބަޔޯޓެކްނޮލޮޖީއަކީ ދިރޭ އެއްޗެހި ބޭނުންކޮށްގެން އުފެއްދުންތަކާއި ޓެކްނޮލޮޖީ އުފެއްދުމެވެ. ސިއްހީ ޓެކްނޮލޮޖީއަކީ ބަލިތައް ދެނެގަތުމާއި، ފަރުވާ ދިނުމާއި އަދި ބަލިން ރައްކާތެރިވުމަށް ބޭނުންކުރާ ޓެކްނޮލޮޖީއެވެ. މި ދެ ދާއިރާ ގުޅިގެން ސިއްހީ ދާއިރާއަށް އިންގިލާބީ ބަދަލުތަކެއް ގެނެސްދީފައިވެއެވެ.

ބަޔޯޓެކްނޮލޮޖީގެ ދާއިރާ

ބަޔޯޓެކްނޮލޮޖީގައި ތަފާތު ދާއިރާތައް ހިމެނެއެވެ. އޭގެތެރޭގައި:

• ޖެނެޓިކް އިންޖިނިއަރިންގ: ޖީންތަކަށް ބަދަލުގެނެސްގެން ބަލިތަކަށް ފަރުވާކުރުމާއި، އާ ބާވަތްތައް އުފެއްދުން.
• ބަޔޯފާމަސޫޓިކަލްސް: ދިރޭ އެއްޗެހި ބޭނުންކޮށްގެން ބޭސް އުފެއްދުން (މިސާލު: އިންސިއުލިން).
• ޑައިގްނޯސްޓިކްސް: ބަލިތައް އަވަހަށް ދެނެގަތުމަށް ބޭނުންކުރާ ޓެސްޓްތަކާއި ވަސީލަތްތައް އުފެއްދުން.

ސިއްހީ ޓެކްނޮލޮޖީގެ ދާއިރާ

ސިއްހީ ޓެކްނޮލޮޖީގައި ވެސް ތަފާތު ދާއިރާތައް ހިމެނެއެވެ. އޭގެތެރޭގައި:

• މެޑިކަލް ޑިވައިސްތައް: ހިތުގެ ސްޓެންޓްތަކާއި، އާޓިފިޝަލް ލިމްބްސް (އަތްފައި) ފަދަ ތަކެތި.
• އީހެލްތު (E-health): އިންޓަނެޓް މެދުވެރިކޮށް ސިއްހީ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދިނުމާއި، ޑޮކްޓަރުންގެ އެޕޮއިންޓްމަންޓް ހަމަޖެއްސުން.
• ޓެލެމެޑިސިން: ދުރުގައި ތިބޭ މީހުންނަށް ވެސް ވީޑިއޯ ކޮންފަރެންސް މެދުވެރިކޮށް ޑޮކްޓަރުންގެ ލަފާ ހޯދުން.
• ވެއަރަބްލް ޓެކްނޮލޮޖީ: ހިތުގެ ވިންދު ބަލާ މީހުން ލާ އުޅޭ އާލާތްތަކާއި، ފިޓްނަސް ޓްރެކަރުން ފަދަ ތަކެތި.

އެންމެ ފަހުގެ ކުރިއެރުންތައް

މި ދެ ދާއިރާގައި ވެސް ވަރަށް ބާރަށް ކުރިއެރުންތައް އަންނަނީ ހޯދަމުންނެވެ. އެންމެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް ކަންތައްތައް:

• އާޓިފިޝަލް އިންޓެލިޖެންސް (AI): އޭއައި ބޭނުންކޮށްގެން ބަލިތައް ދެނެގަތުމާއި، ބަލިމަޑުކަމުގެ ފަރުވާތައް ރަނގަޅުކުރުން. އަދި ބޭސް އުފެއްދުމުގެ މަސައްކަތްތައް އަވަސްކުރުން.
• ޖީން ތެރަޕީ: ޖީންތައް ބަދަލުކޮށްގެން ސިފަތައް ރަނގަޅުކުރުމާއި، ބަލިތަކަށް ފަރުވާކުރުން.
• ނެނޯޓެކްނޮލޮޖީ: ހަށިގަނޑުގެ ތެރެއަށް ވަދެ ބޭސް ދިނުމާއި، ބަލިތައް ދެނެގަތުމަށް ކުދިކުދި ރޮބޮޓް ބޭނުންކުރުން.

ދިވެހިރާއްޖެއަށް މިކަމުގެ އަސަރު

ބަޔޯޓެކްނޮލޮޖީއާއި ސިއްހީ ޓެކްނޮލޮޖީގެ ކުރިއެރުންތަކުގެ ސަބަބުން ދިވެހިރާއްޖެއަށް ވެސް ވަރަށް ގިނަ ފައިދާތައް ކުރާނެއެވެ. މިގޮތުން:

• ސިއްހީ ޚިދުމަތްތައް ރަނގަޅުކުރުން: ޓެލެމެޑިސިން ބޭނުންކޮށްގެން ރާއްޖޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ތިބޭ މީހުންނަށް ވެސް މަތީ ފެންވަރުގެ ސިއްހީ ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދެވޭނެއެވެ.
• ބަލިތައް ދެނެގަތުން އަވަސްކުރުން: ޑައިގްނޯސްޓިކް ޓެކްނޮލޮޖީ ބޭނުންކޮށްގެން ބަލިތައް އަވަހަށް ދެނެގަނެ ފަރުވާ ދެވޭނެއެވެ.
• އާ ބޭސް އުފެއްދުން: ރާއްޖޭގައި ހެދޭ ގަސްގަހާގެހިން އާ ބޭސް އުފެއްދުމަށް ބަޔޯޓެކްނޮލޮޖީ ބޭނުންކުރެވިދާނެއެވެ.

ނިންމުން

ބަޔޯޓެކްނޮލޮޖީއާއި ސިއްހީ ޓެކްނޮލޮޖީ އަކީ އިންސާނުންގެ ސިއްހަތަށް ވަރަށް ބޮޑު ކުރިއެރުންތަކެއް ގެނެސްދީފައިވާ ދެ ދާއިރާއެވެ. މި ދާއިރާތަކުން އަދިވެސް ކުރިއަށް އޮތްތާނގައި އެތައް އާ ކަންތައްތަކެއް ފެނިގެންދާނެއެވެ. އެހެންކަމުން މި ދެ ދާއިރާއަށް ދިވެހިންގެ ސަމާލުކަން ދިނުމަކީ ވަރަށް މުހިއްމު ކަމެކެވެ.